Examenjaar Examentraining

Relativering in examenteksten

Je kent de examenteksten naar de functie van een bepaald stukje tekst, waarbij je dan allemaal lastige Duitse woorden als antwoordmogelijkheden krijgt, waaronder ook: Relativierung. Maar wat is dat eigenlijk, een relativering?

Wat is een relativering?
Een relativering in een tekst is een afzwakking van een eerder gemaakte bewering.
Een relativering moet je inhoudelijk eruit halen. Dat wil zeggen, dat er géén duidelijk bepalende signaalwoorden zijn die een relativering aanwijzen helaas. Een relativering ziet er inhoudelijk zo uit:

Bewering: Ik sta iedere ochtend in een verschrikkelijke file.
Relativering: Soms ben ik met 10 minuten door de file heen.

Ik zeg dus eerst dat ik iedere ochtend in een verschrikkelijke file sta en daarna blijkt het soms toch wel mee te vallen. Dat is een relativering. Bekijk onderstaand filmpje voor dezelfde uitleg met een ander voorbeeld:

Zoals ik in bovenstaand filmpje heb genoemd, heb ik de relativering “Relativierung” al vaker als antwoordmogelijkheid in het eindexamen zien staan, maar is het nog nooit het juiste antwoord geweest. Er moet altijd een eerste keer zijn, dus wie weet. Heb jij dit al wel een keer gezien? Laat het weten, ik ben serieus benieuwd!

Waarmee zou je een relativering kunnen verwarren?
Antwoordmogelijkheden die op een relativering lijken, zijn: een beperking of een generalisatie. Mocht je dus een keer moeten kiezen tussen een relativering en een beperking of generalisatie, moet je even goed bedenken wat nou het verschil is.

Verschil tussen relativering en beperking
In een relativering wordt de bewering afgezwakt en bij een beperking wordt een bepaald onderdeel uitgesloten. Laten we het bovenstaande voorbeeld van de file er nog eens bij pakken. Als dit een beperking was geweest, had dit er zo uitgezien:

Bewering: Ik sta iedere ochtend in een verschrikkelijke file.
Beperking: Behalve op woensdagen, dan is het altijd rustig.

Zie je het verschil? Hier wordt dus duidelijk een bepaald onderdeel (in dit geval de woensdag) uitgesloten van de bewering.

Verschil tussen relativering en generalisatie
In een generalisatie wordt de gemaakte bewering in een algemene situatie bekeken. Wanneer wij het file-voorbeeld gebruiken, zou dit er zo uit komen te zien:

Bewering: Ik sta iedere ochtend in een verschrikkelijke file.
Generalisatie: In Nederland staat iedere ochtend X kilometers file.

Het wordt dus niet afgezwakt of beperkt, maar ik geef nu aan hoe het in het algemeen (in dit geval in Nederland) eruit ziet.

Examentraining Duits reserveren?
Wil je examentraining Duits volgen? Er zijn nog voldoende plekken beschikbaar in de online examentrainingen CSE tijdvak 1!

Lees meer informatie over individuele online bijles Duits en individuele online examentraining Duits.

Over auteur

• Tiffany Roggenthien
• 34 jaar
• Native-speaker
• Eerste graads docente Duits
° Werkzaam in het onderwijs sinds 2012; vmbo/havo/vwo zowel onder- als bovenbouw